คอลลาเจนเป็นส่วนประกอบที่สำคัญของผิวหนังผม เล็บ และเนื้อเยื่ออื่น ๆ ในร่างกาย คอลลาเจนช่วยให้ผิวเรียบเนียนและยืดหยุ่น รวมทั้งยังช่วยส่งเสริมการทำงานของอวัยวะต่าง ๆ ภายในร่างกาย ไม่ว่าจะเป็นหลอดเลือด กระดูก ข้อต่อ และเนื้อเยื่ออื่น ๆ เมื่ออายุมากขึ้นคอลลาเจนในร่างกายจะผลิตได้น้อยลง ดังนั้น ผลิตภัณฑ์อาหารเสริมคอลลาเจนจึงเป็นอีกหนึ่งตัวช่วยที่จะช่วยเสริมบำรุงผิวให้อ่อนเยาว์ กระจ่างใส และมีสุขภาพดีผิวที่ดีได้ ทว่าการใช้คอลลาเจนเสริมในรูปแบบต่าง ๆ นั้นมีประโยชน์จริงหรือ ? คอลลาเจนช่วยอะไร ? ช่วยได้จริงหรือไม่ ลองมาหาคำตอบไปพร้อมกัน
คอลลาเจนคืออะไร ?
คอลลาเจน คือ ส่วนประกอบของโปรตีนที่มีอยู่ในร่างกายของคนและสัตว์ ที่สานกันเป็นเส้นใยหลวมเป็นส่วนประกอบราว 1 ส่วน 3 ของโปรตีนทั้งหมดในร่างกาย ทำหน้าที่ช่วยยึดโครงสร้างเซลล์ระดับเนื้อเยื่อให้คงรูปร่างเป็นกล้ามเนื้อ กระดูก และอวัยวะต่าง ๆ ที่สำคัญของร่างกาย คอลลาเจนอยู่ในร่างกายของมนุษย์ในส่วนกระดูกอ่อน เส้นเอ็น กระดูก และผิวหนัง
คอลลาเจน 3 ชนิดที่สามารถพบได้บ่อยในร่างกาย ได้แก่
- คอลลาเจนชนิดที่ 1 (Collagen Type I) เป็นชนิดที่พบได้มากที่สุดในร่างกาย ช่วยในการเสริมความยืดหยุ่น การสมานแผล สามารถพบได้ในผิวหนัง เส้นผม กระดูก เนื้อเยื่อ และผนังหลอดเลือด
- คอลลาเจนชนิดที่ 2 (Collagen Type II) เป็นชนิดที่มีความยืดหยุ่นมากกว่าชนิดที่ 1 พบมากในกระดูก กระดูกอ่อน และข้อต่อ มีหน้าที่ช่วยในการสร้างกระดูกอ่อน
- คอลลาเจนชนิดที่ 3 (Collagen Type III) เป็นชนิดที่มักจะพบในผิวหนัง กล้ามเนื้อ และหลอดเลือด
จะเห็นได้ว่าคอลลาเจนนั้นกระจายอยู่ทั่วร่างกายของเรา ซึ่งโดยปกติแล้วร่างกายจะมีการสร้างและสลายคอลลาเจนในปริมาณที่สมดุลกันและได้จากการรับประทานอาหาร แต่เมื่อเราอายุมากขึ้นก็จะสูญเสียการสร้างคอลลาเจนลงไปทุกปี ในขณะที่อัตราความต้องการคอลลาเจนของร่างกายยังเท่าเดิม
ฉะนั้น การที่คอลลาเจนในร่างกายลดลงเรื่อย ๆ ส่งผลให้ความแข็งแรงของผิวลดลงไป และจะทำให้เกิดปัญหาผิวหนังเริ่มหย่อนคล้อยและมีริ้วรอยเพิ่มมากขึ้น รวมถึงกระบวนการรักษาแผลและซ่อมแซมกล้ามเนื้อภายในร่างกายด้วย จึงทำให้ต้องมีการบริโภคเป็นการเสริมสร้างในการสร้างคอลลาเจนมากขึ้้น แนะนำ วิธีบำรุงผิวให้ชุ่มชื้น
คอลลาเจนช่วยอะไร ?
อาหารเสริมคอลลาเจนเป็นอีกหนึ่งทางเลือกที่ตอบโจทย์มาก ๆ ที่จะช่วยเสริมสร้างคอลลาเจนในร่างกายเพราะสามารถหาซื้อได้สะดวกและรับประทานได้อย่าง่ายดาย มีหลายตัวเลือกทั้งแบบเม็ด แบบผงชงดื่ม หรือคอลลาเจนแบบสำเร็จรูปที่ทานได้ทันที
แต่รู้หรือไม่ว่าคอลลาเจนนั้นไม่ได้มีดีแค่การบำรุงผิวเพียงอย่างเดียวเท่านั้น มาดูประโยชน์อื่น ๆ ของคอลลาเจนกันดูว่าทำไมคอลลาเจนถึงมีประโยชน์ต่อร่างกาย
1. คุณประโยชน์ต่อผิวพรรณ
แน่นอนเลยว่าคอลลาเจนมีความสำคัญต่อการรักษาโครงสร้างและการทำงานของผิว ยิ่งในแต่ละวันที่ต้องเจอกับปัญหาผิวและมลภาวะต่าง ๆ เป็นการทำลายผิวหน้าของเราได้โดยตรง คอลลาเจนจึงมีส่วนช่วยลดรอยหมองคล้ำ เพิ่มความแข็งแรงให้กับผิวพรรณ ทำให้ผิวแลดูสดใสมากยิ่งขึ้น ช่วยฟื้นฟูสภาพของเซลล์ผิวที่แห้งกร้านให้กลับมาชุ่มชื้นขึ้นได้
2. เสริมสร้างกระดูกและกล้ามเนื้อ
เมื่อคนเราอายุมากขึ้นระบบโครงสร้างภายในร่างกายก็ย่อมเสื่อมถอยไปตามวัย มีงานวิจัยที่ค้นพบว่าผู้ที่ทานคอลลาเจนเป็นประจำ มีกระดูกและไขข้อที่แข็งแรงขึ้นกว่าคนทั่วไป โดยเฉพาะในกลุ่มผู้สูงอายุช่วยในเรื่องสุขภาพของกระดูก เพิ่มน้ำหล่อเลี้ยงและลดอาการปวดข้อต่อได้ ดังนั้น คอลลาเจนจึงมีความสำคัญต่อการปกป้องสุขภาพของกระดูกและป้องกันการสูญเสียมวลกระดูก ทั้งยังมีส่วนช่วยเสริมกระดูกข้อต่อและเอ็นให้แข็งแรงมากยิ่งขึ้น
3. ช่วยลดเลือนริ้วรอย
ในผู้ที่มีริ้วรอยและจุดด่างดำ คอลลาเจนยังมีความสำคัญต่อการสมานแผลและป้องกันการก่อตัวของรอยแผลเป็น คอลลาเจนเป็นส่วนประกอบของเซลล์ร่างกายและผิวหนัง การรับประทานคอลลาเจนจะช่วยเพิ่มความชุ่มชื้นของผิวและความยืดหยุ่นของผิวหนังได้ดี
4. ลดผมขาดหลุดร่วงและเล็บฉีกขาดง่าย
คอลลาเจนสามารถช่วยบำรุงหนังศีรษะให้แข็งแรงและช่วยลดปัญหาผมขาดหลุดร่วงหรือผมแตกปลายได้ ช่วยทำให้ผมดูสวยสุขภาพดี และยังช่วยบำรุงเล็บให้แข็งแรง ไม่ให้แตก หัก เปราะง่าย
5. สุขภาพหัวใจ
คอลลาเจนเป็นโครงสร้างของหลอดเลือดแดง หากคอลลาเจนมีไม่เพียงพอ หลอดเลือดแดงอาจอ่อนแอและเปราะบาง นำไปสู่การตีบตันของหลอดเลือด อาการหัวใจวาย และโรคหลอดเลือดสมอง มีการทดลองให้คนกลุ่มหนึ่งรับประทานคอลลาเจนทุกวันติดต่อกัน พบว่าความแข็งของหลอดเลือดลดลงอย่างมาก เมื่อเทียบกับกลุ่มคนที่ไม่ได้รับประทานคอลลาเจน
วิธีเสริมคอลลาเจนง่าย ๆ
วันนี้เราจะมาบอกเคล็ดลับคงความอ่อนวัยของผิวและเสริมคอลลาเจนที่ปฏิบัติตามได้ง่าย ๆ เพื่อป้องกันการสูญเสียคอลลาเจน ถูกใช้งานเสื่อมสภาพไปได้ในทุก ๆ วัน นั่นก็คือการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการใช้ชีวิตและการเลือกรับประทานอาหารที่ช่วยเสริมการสร้างคอลลาเจนในร่างกายได้ มีวิธีการ ดังนี้
- การเลือกทานผลิตภัณฑ์อาหารเสริมคอลลาเจน โดยองค์การอนามัยโลกได้แนะนำให้รับประทานคอลลาเจนเพียง 5-7 กรัมต่อวัน ไม่ควรรับประทานเกิน 10 กรัมต่อวัน และถ้าหากเป็นคอลลาเจนสำเร็จรูปควรเลือกคอลลาเจนที่อยู่ในรูปคอลลาเจนไฮโดรไลซ์ (Hydrolysed Collagen) เพราะมีโมเลกุลเล็ก ร่างกายจะสามารถดูดซึมและนำไปใช้ประโยชน์ได้มาก ซึ่งสามารถอ่านข้อมูลเพิ่มเติมเกี่ยวกับคอลลาเจนที่มีคุณภาพได้ที่นี่ คอลลาเจนยี่ห้อไหนดี
- เราสามารถเลือกการกินอาหารที่ช่วยชะลอการสลายและมีส่วนช่วยในการสร้างคอลลาเจนให้เพิ่มขึ้นได้อีกด้วย นั่นก็คือ การกินโปรตีนจากเนื้อสัตว์ นม ไข่ หรือธัญพืชต่าง ๆ ให้เพียงพอความต้องการต่อวัน เพราะร่างกายจะย่อยโปรตีนเป็นกรดอะมิโน เพื่อนำไปสร้างเป็นคอลลาเจนไปใช้ประโยชน์ส่งผลต่อสภาพผิว ข้อเข่า หรือมวลกระดูกในร่างกายได้
- เลือกกินอาหารที่เป็นแหล่งของวิตามินซี เพราะจะช่วยกระตุ้นการสร้างคอลลาเจน และวิตามินซียังถือว่าเป็นสารต้านอนุมูลอิสระที่สำคัญที่ช่วยชะลอการสลายของคอลลาเจน เพิ่มภูมิต้านทานและป้องกันโรคหวัด ที่สำคัญคือช่วยเพิ่มความกระจ่างใสให้ใบหน้าและผิวพรรณ ซึ่งอาหารที่มีวิตามินซีก็คือ ผักและผลไม้ต่าง ๆ หากใครที่ไม่ชอบทานผักหรือผลไม้ก็สามารถหาวิตามินซีสำเร็จรูปทานแทนได้เช่นกัน
- อาหารที่เป็นแหล่งของวิตามินเอ เพราะวิตามินเอ ช่วยกระตุ้นการเติบโตของไฟโบรบลาสต์ (fibroblast) ที่มีหน้าที่สร้างคอลลาเจนและอิลาสตินของร่างกาย ทำให้ผิวพรรณยังเต่งตึง รักษาความอ่อนเยาว์และทำให้ผิวดูกระชับขึ้น สำหรับอาหารที่เป็นแหล่งวิตามินเอ ได้แก่ เนื้อสัตว์ ไข่ นม ตำลึง แครอท เป็นต้น
- เลือกกินกรดไขมันโอเมก้า ส่วนใหญ่พบได้ในปลาแซลมอน ปลาทูน่า ถั่วอัลมอนด์ และอะโวคาโด เนื่องจากผิวหนังของมนุษย์จะประกอบด้วยโปรตีนจึงเป็นสิ่งที่ดีต่อผิวพรรณและจำเป็นต่อการทำงานของสมองและร่างกายด้วย
- หลีกเลี่ยงอาหารที่ไม่มีประโยชน์ เช่น อาหารที่มีน้ำตาลสูงเพื่อลดกระบวนการไกลเคชัน (Glycation) รวมถึงอาหารที่มีไขมันสูงเกินและอาหารสำเร็จรูปที่ส่งผลต่อระดับอนุมูลอิสระในร่างกาย ก่อให้เกิดความเสียหายต่อการทำงานและคอลลาเจนในร่างกาย
- ไม่สูบบุหรี่ เนื่องจากควันบุหรี่จะทำลายคอลลาเจนและอิลาสติน (Elastin) ในร่างกาย ส่งผลต่อความยืดหยุ่นของผิวหนัง รวมถึงสารนิโคตินที่จะส่งผลให้หลอดเลือดบริเวณผิวหนังชั้นนอกตีบแคบลง ทำให้ผิวสูญเสียน้ำและเกิดร่องรอยลึก
- หลีกเลี่ยงมลพิษทางสิ่งแวดล้อม อย่างเช่น ฝุ่น ควัน สารเคมี และหมั่นผ่อนคลายจากความเครียด รวมถึงปกป้องผิวจากแสงแดด เพราะรังสียูวีในแสงแดด ทำให้ปริมาณคอลลาเจนในผิวหนังลดลงและยังทำให้เกิดริ้วรอยได้ง่าย
- พักผ่อนและดื่มน้ำให้เพียงพอ การนอนที่เพียงพอกับความต้องการของร่างกายจะส่งผลให้ร่างกายมีสุขภาพดี และน้ำเปล่าก็เป็นส่วนสำคัญที่จะช่วยสร้างคอลลาเจนในร่างกาย
การเลือกทานคอลลาเจน
การทานคอลลาเจนเพื่อดูแลผิวพรรณ ควรเลือกเป็นคอลลาเจนสายสั้นหรือไฮโดรไลซ์คอลลาเจนที่ง่ายต่อการดูดซึม โดยอาจจะกินควบคู่ไปกับการกินอาหารที่เป็นแหล่งของวิตามินต่าง ๆ รวมไปถึงการพักผ่อนและดื่มน้ำให้เพียงพอเพื่อช่วยในการสร้างคอลลาเจน และที่สำคัญต้องกินโปรตีนให้เพียงพอ เรื่องน่ารู้ รวมเคล็ดลับกินคอลลาเจนยังไงให้ผล
การบริโภคอาหารที่มีคอลลาเจนเพียงอย่างเดียวก็อาจจะยังไม่เพียงพอต่อความต้องการของร่างกาย ดังนั้น การเลือกเสริมด้วยผลิตภัณฑ์อาหารเสริมคอลลาเจนจึงเป็นอีกทางเลือกหนึ่ง ซึ่งปัจจุบันพวกผลิตภัณฑ์คอลลาเจนสามารถเข้าถึงและหาซื้อได้ง่าย อ่านข้อมูลเพิ่มเติมเกี่ยวกับยี่ห้อคอลลาเจน https://kinpla.net/คอลลาเจนยี่ห้อไหนดี/ แต่ควรบริโภคอย่างไรนั้น ต้องศึกษาข้อมูลเพิ่มเติม หากมีโรคประจำตัวก็ต้องปรึกษาแพทย์เสียก่อน และการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมดูแลร่างกายและเลือกทานอาหารที่มีประโยชน์ร่วมด้วย จะทำให้ร่างกายสามารถดูดซึมนำไปใช้ได้อย่างมีประสิทธิภาพมากขึ้น
อ้างอิง
- กินคอลลาเจน มีประโยชน์ต่อกระดูกและผิวหนังจริงหรือ. https://www.thairath.co.th/lifestyle/health-and-beauty/2300006
- คอลลาเจน คืออะไร ? กินอย่างไรให้ได้ประโยชน์. https://www.nestle.co.th/th/nhw/3e/eat/eating-tips-to-boost-collagen-production
- คอลลาเจน บำรุงผิวใสและรักษาโรคข้อเสื่อมได้ชัวร์หรือไม่ ? https://www.pobpad.com/คอลลาเจน-บำรุงผิวใส